Dünya Bankası Kıdemli Enerji Sektör Yöneticisi Yeşim Akçollu, “Türkiye, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmamız açısından çok önemli. Rüzgar gülü, bu noktada en önemli konuların başında geliyor. Ayrıca Türkiye’nin iklim değişikliğinden en çok etkilenecek olan ülkelerden biri olmasından da bahsedersek rüzgarın önemi bir kat daha artıyor” diyor.

Enerji açığı ülkelerin en önemli sorunlarından biri konumunda. Konuyu Dünya Bankası Kıdemli Enerji Sektör Yöneticisi Yeşim Akçollu ile değerlendirdik.

Dünya Bankası gözüyle bakarsanız, 2019 yılında Türkiye’ye özellikle enerji piyasalarında pazar olanakları açısından yeni kaynaklar gelecek  mi?

Son 9 aydaki enerji ithalatı 32 milyar dolar ve cari açık içerisinde son 1 seneye baktığımızda cari açığın yüzde 82’sini enerji oluşturuyor. Bu yüzden bizim için Türkiye, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmamız açısından çok önemli. Rüzgar gülü, bu noktada en önemli konuların başında geliyor. Ayrıca Türkiye’nin iklim değişikliğinden en çok etkilenecek olan ülkelerden biri olmasından da bahsedersek rüzgarın önemi bir kat daha artıyor. Bu toplantıların en başından beri konuşulduğu 48 gigawaltlık bir potansiyel, ki biz bunun sadece %15 ini kullanıyoruz. Ne güzel olurdu bu potansiyeli iyi bir şekilde daha da verimli kullanabilsek.

YATIRIMLARIMIZ

Şimdi finansman kısmına geçelim biz ne yaptık rüzgar piyasalarında ve bundan sonra ne yapmaya devam edeceğiz? Kredilerimiz vardı bunlar TKB ve TSK diye 2 kalkınma bankası üzerinden piyasaya ve özel sektöre sunduğumuz kredilerdi. Toplamda 1.1 milyar dolara ulaştı. Ve 11 tane rüzgar santrali finanse ettik. Bunların da kapasitesi 233 megawatdır. Ayrıca şu anda yatırım projemiz var TEAŞ’ta. 5. yatırım projemiz buarada. 6.’sı için talep geldi. Onun hazırlıklarına başlıyoruz. O da benzer bir şekilde rüzgar gülü yatırımlarını içericek. Reform süreçlerinde dünya bankası hükümetlere sürekli destek veriyor. Şu an  yürümekte olan bayağı bir teknik destek var. EPİAŞ için VATEİAŞ için var… Bunlar içinde üretim planlarının optimizasyonu var. Akıllı şebekelerle ilgili yatırımlar var. Belki TEİAŞ’ın kapasitelerinin çeşitli açılardan güçlendirilmesi için çalışmalar olabilir.  Biraz olgunluk aşamasında olduğu için çok açmak istemiyorum. Ayrıca Avrupa Birliği’nin IPA altında sunduğu fonları Dünya Bankası yönetiyor. Türkiye’deki enerji sektöründekilerin çoğuna toplam 26 milyon dolarlık teknik yardım veriyoruz. Bunların  içerisinde yenilenebilir enerji piyasasının değerlendirilmesi de var.

GELECEK TALEPLERE AÇIĞIZ

Türkiye’de rüzgar enerjisine ilişkin daha fazla ne yapabiliriz?

Yatırım açısından hükümetten talep gelmesi halinde  biz, onu değerlendirip katma değerimizin olduğu piyasalara her zaman gidiyoruz.  Reformu desteklemek açısından her zaman için hükümetle işbilirliği yaptık. Teknik yardım olarak da yine rüzgar haritaları kaynak değerlendirmesi,  ihaledeki garantiler, geçiş sürecindeki destek, yeni teknollojilerde ve pilot alanlarda çalışmalar konularında ve yine gelecek taleplere açığız. Teknik destek verebiliriz. Zaten dünyanın çeşitli ülkelerinde bunu yapıyoruz. Buna ek olarak yatırımlarımız devam edecek. Bizim tecrübelerimizden çıkardığımız birkaç ders var;  yatırımların tek başına finansmanını desteklemektense yatırıma dair kapasitenin güçlendirilmesi her zaman içinprojelerde daha etkili sonuçlar veriyor. Yoksa yatırım finansmanını bir kere yapıyorsunuz. Ondan sonra o kapasite gelişmediyse devamı gelmiyor. Ayrıca hazırlık sürecinde tüm paydaşlar ile görüşülmesi onların görüşlerinin alınması için yeterli vaktin ayrılması da önem arzediyor. Çünkü aceleye getirilmiş her uygulama sonrasında sıkıntıya giriyor.