Birol BOZKURT

Türk teknoloji şirketleri dünyada adından daha fazla söz ettirmeye başlıyor. ABD’de enerji depolama yatırımı yapma kararı alan Kontrolmatik, şimdi de gözünü uzaya dikti. Bu zamana kadar 2 uydusunu uzaya gönderen şirket 2026 yılına kadar 300 uyduyu yörüngeye yerleştirmeyi planlıyor. 2022 Mayıs ayında ilk uydusunu uzaya gönderen Kontrolmatik, ikinci uydusunu da bu yılın ocak ayında başarılı bir şekilde yörüngeye yerleştiren şirket bu alanda büyümeye devam etmeyi planlıyor. Kontrolmatik Teknoloji Yönetim Kurulu Başkanı Sami Aslanhan, haberleşme test uydularında 2023’te seri üretime geçmeyi hedeflediklerini söyledi. Aslanhan, “Kontrolmatik Teknoloji’nin iştiraklerinden olan Plan S Uydu ve Uzay Teknolojileri AŞ’nin tasarlamış olduğu haberleşme test uydularını 2023 yılında tamamlayıp seri üretime geçmeyi planlıyoruz. 2022 yılında kurduğumuz MCFLY Robot Teknolojileri şirketimizde kolaboratif robot kolların maki[1]ne parkurunun kurularak test üretimlerine geçmeyi planlıyoruz” diye konuştu.

“Nesnelerin interneti için uzaya 300 uydu yollayacağız”

“Üçüncü görüntüleme uydumuzu göndermeye hazırlanıyoruz ve yakın zamanda Florida’daki Nasa Uzay Üssü’nden SpaceX Falcon9 roketleriyle yörüngeye yerleştirmeyi hedefliyoruz” diyen Aslanhan, sözlerine şöyle devam etti:

“Dördüncü uydumuz da tamamen nesnelerin internetine (IoT) yönelik hizmet uydusu olacak ve özellikle ilk etapta Controlix markamız ile ürettiğimiz IoT sensörlerimizin haberleşmesinde kullanılacak. Hedefimiz nesnelerin interneti için uzaya en az 300 uydu göndermek. 2026 yılına kadar bu[1]nu tamamlamış olacağız. Yine aynı yıla kadar 100 görüntüleme uydumuz yörüngelerinde olacak. 300 uydu Dünya’nın herhangi bir yerinden en geç 10 dakikada bir veri alacak ve veri akışını sorunsuz bir şekilde sürdürebileceğiz.”

Enerji kaynaklı cari açığa yerli destek Pandemi ile başlayan ve 2022 yılında zirveye çıkan küresel krizler en çok enerji sektöründe kendisini gösterdi. Firmalar da bu krizlere çözüm üretmek için kolları sıvadı. Türk teknoloji şirketleri bu alanda önemli yatırımlar yapıyor. Kontrolmatik teknoloji hem Türkiye’de hem de yurtdışında yaptığı yatırımlarla enerji alanında büyümeyi hedefliyor. Türkiye’de yenilenebilir enerji kullanımının artacağını söyleyen Aslanhan , enerji depolama yatırımlarının hem yenilenebilir enerjiye hem ülke cari açığına önemli katkılar vereceğini söylüyor.

Türkiye’nin en büyük sorunlarının başında gelen enerji kaynaklı cari açığın azalmasına yerli pil hücrelerinin üretimiyle katkı vereceklerini söyleyen Aslanhan, “Biz yerli üretim pil hücrelerimiz[1]le dışa bağımlılığın azalmasına, yani ülkemizin enerji arz güvenliğine katkı sağlayacağız. Enerji depolama çözümlerine yönelik ithalat 2020 yılında yaklaşık 250 milyon doları bulmuştu. Bu yatırım hem dışa bağımlılığın azaltılmasına hem de ülkemizin katma değerli teknoloji üretimi ve ihracatına katkı sağlayacak. Enerji depolama sistemleriyle rüzgar, güneş gibi yenilenebilir kaynaklı enerji santrallerinin ulusal şebekedeki payının artacağı öngörülüyor, bu sayede de enerji kaynaklarındaki dışa bağımlılığın azaltılmasına katkı sağlanması hedefleniyor” dedi.

Pil hücresine 180 milyon dolarlık yatırım Ankara’da inşaatı devam eden enerji depolama fabrikasının ilk fazının yılın 2. çeyreğinde devreye alınacağını söyleyen, Aslanhan, fabrikada tam kapasiteye 2024 yılı başında ulaşmayı hedeflediklerini belirtti. Aslanhan, “Kontrolmatik Teknoloji’nin bağlı ortaklıklarından olan Pomega Enerji Depolama fabrikamızda lityum-iyon (LiFePO4) pil hücresi, batarya modülü, konteyner ve ev tipi enerji depolama sistemleri üreteceğiz. Lityum iyon ve diğer ileri teknolojileri kullanarak; elektrokimyasal enerji depolama hücre, modül üniteleri ve anahtar teslim enerji depolama sistemlerinin üretileceği fabrikadaki ürünler enerji santralleri, şehir şebekeleri, fabrikalar, ev uygulamaları ve otomotiv alanlarına hitap edecek. Tüm fazları devreye aldığımızda yaklaşık olarak 180 milyon dolarlık bir yatırım büyüklüğüne ulaşacağız. Fabrikamız istihdama da önemli bir katkı sağlayacak, tüm fazları tamamlandığında 600 kişiyi istihdam edecek” diye konuştu.

ABD’de 279 milyon dolarlık enerji yatırımı Enerji krizi tüm ülkeleri etkileyen küresel bir sorun haline geldi. Rusya-Ukrayna savaşının da etkisiyle fosil yakıtlara bağımlılığın ülkeleri ne kadar zor duruma düşürebileceği göründü. Bu durum enerji şirketlerini alternatif aramaya yöneltti. Hem yurtiçinde hem yurtdışında enerji depolama yatırımı yapan Kontrolmatik, yurtdışında ilk yatırım kararını ABD’de yapma kararı aldı. Aslanhan, ABD pazarında büyümeyi düşündüklerini söyledi. 279 milyon dolarlık yatırımın Güney Carolina eyaletinde yapılacağını belirten Aslanhan projenin detaylarını anlattı:

“Toplam 320 bin m2 arazi üzerine kurulacak ve “Pomega Energy Storage Technologies Inc.” adıyla hizmet verecek olan yıllık 3 GWh kapasiteli fabrikamız, Lityum-Demir-Fosfat teknolojisiyle pil hücreleri üretmenin yanı sıra farklı alanlarda kullanılması için enerji depolama modül ve sistemleri de üretecek. Colleton ilçesinde inşa edilecek ve ‘Pomega Energy Storages Inc.’ adıyla hizmet verecek olan yıllık 3GWh kapasiteli fabrikamız, şebeke ölçeğindeki depolama pazarını hedefleyecek. Bu yatırım için Güney Carolina eyaletinin sağladığı toplam 127 milyon dolarlık teşvik paketi de ilgili yönetimlerce onaylandı.

“ABD pazarında büyümeye devam edeceğiz”

Aslanhan, ABD’deki yatırımlarına ilişkin şu bilgileri verdi: “16 Ağustos 2022 tarihinde ABD Kongresi’nde onaylanan ‘Inflation Reduction Act’ (IRA – Enflasyonu Düşürme Yasası) kapsamında Pil Hücresi üretimi için 35 USD/ kWh, Batarya Paketi üretimi için 10 USD/kWh olan ‘Üretim Vergisi Kredisi’nden; 2030 yılına kadar devam edecek bu desteğin 2031 ve 2032 yıllarında her yıl yüzde 25 oranında azaltılmasıyla 2032’de son bulması ve bu kapsamda 2032 yılına kadar yaklaşık 900 milyon Amerikan dolarından fazla federal teşvikten yararlanmayı planlıyoruz. Halen dünya çapında 33’ten fazla ülkede farklı projeler gerçekleştiriyoruz. Büyüme planlarımız çerçevesinde elbette farklı yatırım fırsatlarını değerlendirebiliriz.”

“2023’te 280 milyon dolarlık ciro bekliyoruz”

2022 çok yoğun geçtiğini ve bu dönemde çok ciddi atılımlar yaptıklarını söyleyen Aslanhan, “2022 yılının her çeyreği bir yıl gibi geldi, 2020’nin sonuna doğru pandeminin şokunu atlattık ve yılı 200 milyon TL ciro ile kapattık. 2021’de 600 milyon TL’yi geçtik. 2022’de de tabi nihai rakamlar henüz açıklanmadı ama beklentilerimiz hedeflerimizi tutturmak. Çeyreklik raporlarımızda da 2023 yılında 280 milyon dolar üzerinde bir konsolide ciro bekliyoruz. Her yıl ciromuzu sürdürülebilir bir şekilde artırdık ve bu beklentimiz 2023 ve 2024 için de geçerli” ifadelerini