Türkiye’nin dış ticaretinde hacim olarak önemli yer tutan Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş ortamı, Türk lojistik sektöründe de yankı buldu. Çok sayıda TIR şoförünün araçlarıyla birlikte bölgede mahsur kaldığını dile getiren UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Ayşem Ulusoy, Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın lojistik sektörüne etkilerini değerlendirdi.

Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş ortamı, tüm sektörlerde olduğu gibi Türk lojistik sektöründe de endişe yaratmaya devam ediyor. UTİKAD olarak öncelikle bölgedeki Türk vatandaşlarımızın güvenli bir şeklide Türkiye’ye dönmesini ve bu savaş ortamının geride kalmasını umuyoruz. Lojistik sektörü açısından ise Türk TIR şoförlerimizin güvenliği ile yakından ilgileniyoruz. Kendi bünyemizde bir kriz masası oluşturmasakta UND ve T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın çalışmalarını yakından takip ediyor ve gerekli noktalarda destek veriyoruz.  Elimizdeki son bilgilere göre 250’den fazla Türk TIR’ı Ukrayna sınırından çıkış yapabildi. Sınırda olan bütün ülkeler Türk şoförlerine vizesiz direkt transit geçiş hakkı tanıyor. Savaş başladığında karayolu tarafına uzak olan araçlar için ise tehlike devam ediyor. Şu anda en güncel olarak Varna’dan Port Kafkas’a Ro-Ro hattı oluşturulması için görüşülüyor.

Avrupa’da SWİFT bazı bankalara kapatıldı ancak bazıları açık durumda. Bu durum ticaretin devam edeceğini gösteriyor ancak bununla birlikte Rusya transit ülke ve nihai varış ülkesi olma durumunu kaybetti. Avrupa ürettiği ya da hali hazırda sattığı malı teknik olarak satabiliyor ancak gidecek yolu yok. Bu noktada Türkiye çok ciddi bir görev alabilir. Ancak Avrupa Birliği ülkelerinin kullandığı Ukrayna üzerinden geçen rota savaş nedeniyle artık bir alternatif değil. Bu nedenle Türkiye ön plana çıkıyor. Avrupa Birliği’nden çıkan yük Orta Asya ve oradan da Rusya’ya ulaşacak. Şu an bu hattı kullanan tüm üreticiler lojistikçilerden alternatif rotalar talep ediyor.Ukrayna’dan ihraç malı yüklemiş araçlar normal seyrinde geçiş yapabildi ancak Rusya’dan yükleme yapmış araçların, an itibariyle Ukrayna’dan çıkışlarına müsaade edilmiyor. T.C Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ukrayna, Rusya ve çevre ülkelerin yetkilileri ile iletişim halinde. Türk Bayraklı gemilerden, Türk TIR’larına kadar tüm vatandaşlarımızın ve yük taşıyan araçlarımızın bölgeden güvenli bir şekilde çıkması amaçlanıyor. Ukrayna hattı kapandı bilgisi geldiğinden bu yana, hacmin neredeyse tamamı Verhniy Lars kapısına yöneldi. (Gürcü– Rus) Sınır kapısında şu anda 20 kilometreden fazla kuyruk mevcut ve asıl uzayan kuyrukları bu hafta göreceğiz.120 km’leri bulabilecek kuyruklar oluşması bekleniyor. Bunlara ek olarak devreye alınsa iş yapabilecek Türkiye – Gürcistan – Rusya hattında blok tren taşımaları olabilir. Ancak yine Rusya’nın olumlu yaklaşması ve problem çözen bir tavır ile ilerlemesi durumunda bu mod faal olabilir. Uygulanan yaptırımlar neticesinde Avrupa üzerinden Rusya giriş şu an için mümkün görünmüyor. RO-RO için bölgeye yoğun çalışan firmalar ortak bir fikir ile bir hat oluşturulması yönünde T.C Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına talepte bulundular ancak henüz olumlu bir gelişme yok. Burada en önemli husus, Rusya’nın RO-RO için uygun bir liman göstermesi ve liman lokal masraflar hususunda yapıcı olmasıdır. Mevcut girişimlere cevaben olumlu bir dönüş alınamamıştır.

Bazı konteyner hatları Rusya limanlarına çalışmaya devam ediyor. Arkas ile görüştüm Ukrayna çalışmıyorlar ancak Rusya seferlerine devam ediyorlar. Türkiye limanlarında dolumu yapılmış ve Ukrayna limanları için gemiye yükleme bekleyen konteynerlar içindeki yük sahiplerine bildirimler yapılarak yüklerinin boşaltılarak geri alınması isteniyor. Çünkü dolu şekilde ihracı bekleyen konteynerların ne zaman Ukrayna’ya gidebileceği belirsiz olduğundan; oluşabilecek liman ardiye, armatör demurage masrafları nedeniyle böyle bir uyarı ve talepte bulunuyorlar. Dünyanın en büyük konteyner nakliye şirketi Maersk, Ukrayna’yı işgal ettiği için Moskova’ya uygulanan yaptırımlar nedeniyle Rusya’ya ve bu ülkeden yapılan teslimatları geçici olarak askıya alacağını bildirdi.Merkezi Danimarka’da bulunan şirketten yapılan açıklamada, konteyner nakliyesini askıya almanın tüm Rus limanlarını kapsayacağı, ancak gıda maddeleri, tıbbi ve insani yardım malzemelerinin bunun dışında kalacağı belirtildi.

Açıklamada, “Faaliyetlerimizin istikrarı ve güvenliği, halihazırda yaptırımlardan doğrudan ve dolaylı olarak etkilendiği için, gıda maddeleri, tıbbi ve insani yardım malzemeleri hariç olmak üzere Rusya’ya ve Rusya’dan yapılan yeni Maersk rezervasyonları geçici olarak askıya alınacaktır.” denildi.

İngiltere ise Rusya ile bağlantılı tüm gemilerin kendi limanlarına girmesini yasaklayan bir yasa geçirdi.

Tüm bunlara ek olarak Ukrayna hava sahası ve limanları kapalı. Havayolu ile ilgili Ukrayna çıkış ve varışlı hiçbir operasyon yapılmıyor. Uçuş rotaları Ukrayna hava sahasından geçmeyecek şekilde değiştirildi. AB Rus uçaklarına yasak koydu. Türkiye bu konuda henüz herhangi bir yeni düzenleme yapmadı. LH Uzakdoğu uçuşlarında Rus hava sahasını kullanmayacağını bildirdi. Türkiye ile Rusya arasındaki havayolu yük ve yolcu taşımacılığı devam ediyor.

Bölgede uçuş rotalarının değişmesi / uzaması, Rus ticari uçak filosunun AB pazarına hizmet verememesi, savaştan dolayı petrol fiyatlarının artması gibi sebeplerle havayolu navlunlarındaki artış trendinin devam etmesi bekleniyor.

Yurt içinde olduğu gibi yurtdışında da gerçekleştirmiş olduğu projelerle yurt dışı pazarların aranan firması Sarılar Group, Zoomlion’ın 2000 ton kapasiteli modelini parkuruna katarak bu segmentteki en büyük ürüne sahip oldu.  Sarılar Group Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hanifi Gürbüz’le konu hakkında konuştuk.

Öncelikle içinde bulunan bu zor zamanlarda herkese kolaylık, sağlık ve refah dileyen Gürbüz, “Son olarak aldığımız vincimiz Türkiye’de bir ilk. Şu an Türkiye’nin en büyük kapasiteli vinci. Bundan önce yine Türkiye’nin en büyük kapasiteli vinçleri 1250ton ile bizdeydi. Önceden de görüştüğümüz gibi Zoomlion’ın 1250 ton kapasiteli modelini de alarak bu tonajdaki makine sayımızı 2’ye çıkarmıştık. Memnuniyetimizden dolayı da 1250 tonluk ürünlerden sonra Zoomlion’ın 2000 tonluk vincini de almayı uygun bulduk” ifadelerini kullandı.

Parkurlarına kattığı Zoomlion’ın 2000 tonluk vinci hakkında bilgi vermeye devam eden Gürbüz, “Vincimiz 2021 model ve fabrikadan sıfır olarak alındı. Ürün Türkiye’ye özel CE sertifikasıyla üretildi. Üzerinde kullanılan bütün malzemeler ve ataçmanlar, Avrupa’da üretilen firmalardan alınarak üretildi. Kısacası “Çin Malı” tabirini ortadan kaldırmak için Zoomlion markası elinden gelen her şeyi bizler için yaptılar. Zoomlion  yetkilileri, üretim aşamasında bizlerin de birkaç talebine olumlu cevap vermeleri vincin bizler için daha da avantajlı hale gelmesini sağladı. Bu vincimizin endüstriyel, petrokimya, nükleer gibi birçok alanda kullanımı mümkün. Yurtiçi ve yurtdışı, birtakım görüşmeler yapmaktayız. Hayırlısıyla, Sarılar Group bayrağı altında vincimizi kısa zaman içerisinde çalışırken görmek istiyoruz. Ayrıca vincimiz merkez ofisimiz Gebze garajımızda bir spreader beam testi için toplamda 650 ton yüke, arka ağırlığı olmadan, kapasitesinin %10 üzerinde kaldırma operasyonu gerçekleştirmiş ve yine Zoomlion markasının ne kadar kaliteli bir iş çıkardığını ortaya koymuştur” şeklinde konuştu.

Yaptığı ürünleri bugün dünyanın birçok ülkesine ihraç eden SMZ markasıyla müşterilerinin üst seviyede memnuniyetini sağlayan ÖZİSMAK Makine San ve Tic. A.Ş, değişik iş gruplarındaki başarısı neticesiyle yakın bir gelecekte ÖZİSMAK Şirketler Grubu olarak hizmet verecek. ÖZİSMAK Makine San ve Tic. A.Ş yönetim Kurulu Başkanı Sönmez Yazıcı’yla konuya dair konuştuk.

Özismak Makine olarak farklı iş gruplarında hizmet verdiklerini belirten Yazıcı, “Bu grupları ve çalışmaları şöyle özetleyebilirim; Heli forkliftlerin yaklaşık 20 yıldır Türkiye genel distribütörlüğü. Özel elektrikli 1 tondan 20 tona kadar forklift,   istif makinesi. Transpalet ve çekici üretimi. 1 tondan 50 tona kadar hidrolik makaslı ve dikey yük platformları. Tamamı ihraç olan otomatik otopark üretimi. Tekstil makineleri üretimi. Karavan üretimi. Savunma sanayi ve diğer sektörlere ait özel projeler. Bursa da devam eden nostaljik elektrikli tramvay ve elektrikli kargo aracı (pikap) ve binek araç projesi” şeklinde konuştu.

Açıklamalarında ÖZİSMAK Makine’nin yeni hizmete soktuğu üretim üslerinden de bahseden Yazıcı şunları dile getirdi: “Demin belirttiğim iş gruplarındaki çalışmalarımızı, 3000 m2’lik İkitelli, 16000 m2’lik Çorlu 2500m2’lik ve  Bursa’da bulunan 3 ayrı fabrika olmak üzere toplam 21.500m2 kapalı alanda 120 personel 20 mühendisle gerçekleştirmekteyiz. Şimdiye kadar tek işletme çatısı altında bölüm müdürlerinin sorumluluğunda ve tek hesap altında yürüyen işletmemiz 2022 yılının yarısından itibaren ÖZİSMAK Şirketler Grubu ve ona bağlı 5 ayrı firma şeklinde devam edecektir. Bunun için çalışmalarımızı yılın ilk yarısında tamamlayacağımızı umuyorum. O zaman firmalarımız daha özgün daha etkili ve daha hesapları kontrol edilir halde olacağından yıllık büyüme de daha hızlı gerçekleşecektir. Çorlu da 2. ve 3. fabrikamız yeni devreye girdi bu oluşumlarla birlikte bu yıl içerisine ilave 40-50 kişilik yeni bir istihdam da yaratacağız.

ÖZİSMAK’ın SMZ markası ile Türkiye’nin tamamında, Avrupa’da ve Ortadoğu’da bilinen bir marka olduğuna işaret eden Yazıcı, “Yaklaşık irili ufaklı 20’den fazla ülkeye ihracat yapmaktayız. ihracata konu ürünlerin başında otomatik otopark sistemleri sonra sırasıyla yük platformları, elektrikli endüstriyel ve elektrikli eğlence araçları, tekstil makineleri şeklinde devam etmektedir. Birçok projede Türkiye de ilk ve tek üretici olmak bizlere, ekibimize heyecan veriyor ve gururlandırıyor” dedi.

“Pandemiye rağmen 2021 yılı firmamız açısından çok iyi geçti!”

2021 yılı pandemi olmasına rağmen oldukça bereketli ve verimli geçti. Birçok firmaya filo şeklinde forklift teslimatlarımız oldu. 2021 yılına kadar elektrikli çekicilerde 10 tonu geçmezken 2021 de çıtayı 35 tonluk çekicilerin imalatına kadar yükselttik. Yeni 2 fabrika inşaatını tamamladık ihracatımızı %25, ciromuzu ise %40 oranında artırmayı başarabildik.  2022 yılının daha verimli, daha başarılı olacağını bekliyorum. Çin’de navlun fiyatlarının artması, döviz kurunun yükselmesi ve etraf ülkelerinin hiç birinin imalatçı olmaması Türkiye’yi bu alanda giderek ön plana çıkarıyor. İnşallah uzun yıllar da böyle devam eder.